STORY-artwork-10

Welkom in het gouden tijdperk van de muziek

Communication Arts & Music

  • Guy van Koolwijk
  • Music & Internet
  • 6 min
  • Met de doorbraak van internet is muziek in een gouden tijd beland. Er is meer muziek dan ooit beschikbaar. Er zijn meer optredens en evenementen. Artiesten worden met meer respect behandeld en hebben meer controle over hun eigen carrière dan ooit te voren. Platforms als Napster en SoundCloud hebben de manier waarop we muziek beleven dan ook voor altijd veranderd.

     

    De toegankelijkheid van muziek veranderde met de komst van het internet in korte tijd van exclusief, zeldzaam en beperkt tot fysieke media, naar alomtegenwoordig en gratis. Zowel luisteraars als artiesten profiteerden van deze ontwikkeling. De enigen die hier eigenlijk niet van wisten te profiteren waren de grote platenmaatschappijen. Zij zagen hun inkomsten dalen en, toen het eigenlijk al veel te laat was, reageerden ze met het auteursrecht als voornaamste wapen om geld te verdienen.

     

    Dat is de reden dat SoundCloud momenteel zo onder druk staat. De platenmaatschappijen dwingen SoundCloud te betalen voor muziek waar ze de rechten van hebben. Zit je even krap in je liquiditeit? Geen probleem. Voor aandelen SoundCloud met 50% korting deden ze het ook wel. Met als gevolg een absurd content-identificatie systeem waar veel gebruikers zich aan ergeren. Was SoundCloud niet in zee gegaan met de grote labels dan hadden ze SoundCloud waarschijnlijk kapot geprocedeerd en bestond SoundCloud nu niet meer. Een laatste stuiptrekking van een oud systeem dat wanhopig op zoek is naar alternatieven om geld te verdienen met oude middelen in een nieuwe realiteit.

     

     

    Steve Albini, indie muziek producer en groot voorvechter van het afschaffen van auteursrecht, zegt hierover: “Als er een ding duidelijk is geworden met de komst van het internet, is het dat muziek die gereleaset wordt altijd voor iedereen op een of andere manier toegankelijk is. Termen als auteursrecht zijn hierdoor achterhaald en zouden opnieuw van betekenis voorzien moeten worden.” Steve Albini neemt het woord release daarnaast heel letterlijk. “Zodra muziek is uitgekomen heb je geen controle meer over de distributie en pogingen om er toch controle over uit te oefenen zijn gedoemd te mislukken.“

     

    Wanneer je in het pre-internettijdperk muziek maakte, een demo wilde opnemen en je band wilde promoten had je een dure studio nodig met een net zo dure sound engineer. Veel bands en artiesten hadden hier geen geld voor en waren daarom bijna uitsluitend te horen bij optredens. Slechts een klein deel had het ‘geluk’ om een contract te tekenen bij één van de grote platenmaatschappijen en daarmee genoeg geld te verzamelen om een album op te nemen. Destijds was dit de enige manier om je muziek bij het grote publiek aan de man te brengen.

     

    Om het geld terug te verdienen dat de platenmaatschappij geïnvesteerd had in het maken van de dure opnames van een artiest, moest deze zoveel mogelijk albums en concertkaartjes verkopen. De verkoop hiervan werd gestimuleerd wanneer de artiest veel aandacht kreeg, dus werd er een gigantische geldverslindende marketing-machine aangezwengeld. De platenmaatschappijen deden de investeringen en bepaalden dus, middels contracten met de artiest, wat er met het verdiende geld gebeurde.

     

     

    De platenmaatschappij misbruikten deze positie om de belachelijke kosten die gemaakt werden terug te vorderen van de artiesten. Dat stond nu eenmaal zo in het contract. Zo gebeurde het bijvoorbeeld dat de artiest opdraaide voor de kosten van niet verkochte albums. Omdat het systeem erop gericht was om veel geld op een inefficiënte manier uit te geven, kwam er relatief weinig geld terecht bij de artiesten zelf. Zo kon het gebeuren dat George Clinton, die vaak in een adem genoemd werd met James Brown, in 1984 toch failliet ging door mismanagement van zijn platenmaatschappij en hij gedwongen werd de rechten van zijn muziek te verkopen.

     

    Hiertegenover staan de kleine, onafhankelijke indie-artiesten die via hun eigen netwerk optredens regelden en zelf zorgden voor distributie van hun albums. Zo werden duizenden platen gemaakt en verkocht aan kleine platenzaakjes of geplugd bij onafhankelijke radiostations. Er ging dan ook lang niet zoveel geld om in deze alternatieve muziekindustrie, dan in de reguliere muziekindustrie. Ook moest er veel harder gewerkt worden, maar omdat het systeem gebaseerd was op efficiëntie in plaats van geldverspilling konden kleine artiesten toch meer geld verdienen per verkocht album dan bijvoorbeeld Michael Jackson.

     

     

    De komst van het internet is dan ook een uitkomst voor de indiescene, omdat de kosten voor het maken en distribueren van opnames drastisch daalden. Toen het internetgebruik eind jaren negentig echt doorzette, zorgde dat ervoor dat muziek onbeperkt voor iedereen beschikbaar werd. De grote platenmaatschappijen innoveerde niet genoeg en zagen geen manier om geld te verdienen met online distributiemodellen en negeerden lange tijd het internet. Omdat hier wel behoefte aan was konden online muziekdiensten als Napster en later iTunes een infrastructuur opzetten om muziek te verspreiden.

     

    Welkom in het gouden tijdperk van de muziek. Deze nieuwe periode zorgt ervoor dat iedereen alle muziek van de wereld kan luisteren en gebruiken als inspiratie voor het maken van hun eigen muziek. De muzikale creativiteit en ontwikkeling viert hoogtij. Paradoxaal genoeg zijn het de grote platenmaatschappijen die deze fantastische ontwikkeling tegenhouden, echt goed lukt het ze gelukkig niet.

     

    LIKE KROOKS ALS JE ONS TOF VINDT: