STORY-artwork-13

Waarom Nederland geen startup economie heeft

Designer of the Magical

  • Joris van Gelder
  • Startup Economy
  • 5 min
  • Afgelopen jaar is er zes keer meer geïnvesteerd in Israëlische startups dan in Nederlandse startups en dat terwijl het land slechts zes miljoen inwoners heeft en half zo groot is als Nederland.

     

    Dat is opmerkelijk want Nederland is namelijk niet alleen groter maar ook rijker. Daarnaast is de internetpenetratie hoger en is de online logistiek in Nederland beter (in Israel bestaat het fenomeen internetwinkel nauwelijks). Tot slot heeft Nederland een ideale ligging temidden van sterke handelspartners, terwijl Israel vooral omringd is door chaotische conflicten.

     

     

     

     

    Ik heb mijn vraag voorgelegd aan Tamir, een Israëlische ondernemer van rond de dertig. Tamir was ervan overtuigd dat het leger de motor is achter veel innovatie. Israel heeft het op vier na grootste leger ter wereld door een verplichte dienstplicht van twee a drie jaar en een enorme voorraad aan reservisten. Tamir is zelf een paratrooper geweest (soort van commando). Volgens hem bestond maar 5% van het leger uit soldaten die bezig waren met gevechtshandelingen en 95% uit mensen die verantwoordelijk waren voor ondersteuning, strategie, infrastructuur en ICT-projecten.

     

    Er is een legendarische legerunit die al verschillende succesvolle startups heeft voorgebracht, unit 8200. Daarnaast ontdekte ik dat de dienstplicht een sociale gelijkmaker is. Mensen worden namelijk niet ingedeeld op basis van opleidingsniveau of afkomst. Het gevolg ervan is duidelijk: Israëliërs. Dat zie je ook terug in het straatbeeld: geen dure auto’s, geen merkkleding en weinig make-up.

     

     

     

     

    Toch denk ik dat het leger niet de belangrijkste reden is voor het succes van de Israëlische startup-scene. Dat is natuurlijk mooi nieuws want ik ken weinig mensen die zitten te wachten op herinvoering van de dienstplicht in Nederland. Volgens mij heeft Israel twee dingen die Nederland (nog) niet heeft. De eerste is: startup godfathers,  en de tweede is: een immigratie cultuur.

     

    Een van de godfathers van de Israëlische startup-scene is Uri Levine. Hij had met zijn startup Waze een van de eerste unicorns van Israel. Dat zijn startups die meer dan een miljard dollar waard zijn. Nadat hij Waze in 2013 verkocht is hij actief in andere startups gaan investeren.

     

    Hoe belangrijk kundige investeerders zijn, zie je ook in Silicon Valley waar mensen als Chris Saka en John Doerr een belangrijke mentorrol vervullen. Ze begeleiden niet alleen de startups waarin ze investeren, maar ook hun co-investeerders. Het investeren in en leiden van een vroege startup is namelijk een vak.

     

    In Nederland staat dit vak nog in de kinderschoenen en is het nog niet bij iedereen doorgedrongen dat ervaring uit een corporate carrière slechts beperkte waarde heeft in een startup. Gelukkig zijn er inmiddels een paar goede ambassadeurs zoals Oscar Kneppers (op-richter van Rockstart in Amsterdam) en Boris Veldhuijzen van Zanten (oprichter van The Next Web).

     

    Het echte geheim van het succes van zowel Israel als Silicon Valley, is volgens mij de immigratiecultuur. Van veel founders in de VS hoor je hetzelfde verhaal over hun opvoeding. Hun ouders zijn in Amerika begonnen met niks en hebben uiteindelijk, met hard werk en vindingrijkheid, een leven op weten te bouwen. Dat is ook het verhaal van velen in Israel. Zestig jaar geleden was er op de meeste plekken niet veel meer dan woestijn.

     

     

     

     

    In mijn omgeving hebben ouders vaak stabiele banen bij gerenommeerde bedrijven of overheidsinstellingen. De boodschap aan hun kinderen is: doe goed je best op school, dan kan je een mooie positie binnen een goede organisatie krijgen. Daarbij is het belangrijk om te beseffen dat het na-oorlogse Nederland een economische stabiliteit kende zonder weerga. De snelle conclusie is dat wij in Nederland worden gevormd om zo optimaal mogelijk van bestaande systemen gebruik te maken.

     

    Nederland lijkt dus gehinderd te worden door haar eigen succes. We hebben al zolang niet meer hoeven vechten voor ons bestaan dat we de gretigheid missen die je nodig hebt om je comfort zone te verlaten. Daar heeft zelfs de bankencrisis van de afgelopen jaren geen verandering in gebracht. Dus wat is het antwoord voor Nederland? Moeten we onze startup ambities maar opgeven omdat we te rijk zijn? Food for thought voor mijn volgende STORY.

    LIKE KROOKS ALS JE ONS TOF VINDT: