Afgelopen maand was ik jarig. Via de Whatsapp nodigde ik een aantal vrienden uit om dit heugelijke feit samen te vieren. Na een klein aantal toezeggingen keek ik na een dag bezorgd op mijn telefoon. Was het bericht wel aangekomen? Blauwe vinkjes, een teken dat iedereen het had gelezen. Waarom kreeg ik dan geen “Dankjewel voor de uitnodiging” of een “Leuk, ik zal kijken of ik kan?” Als kind schreef je uitnodigingen met de hand, voor het kinderfeestje, die je dan persoonlijk op school uitdeelde. Een direct respons volgde. Ik bedenk me hoe mijn uitnodiging over de app er ‘live’ zou hebben uitgezien: een vriend en ik staan tegenover elkaar. Ik: ”Vrijdag ben ik jarig en daarom drink ik vanaf 21.00 uur bier in het Volkshotel. Kom je ook?” De vriend kijkt me even aan en loopt vervolgens zonder iets te zeggen weg.
Het valt mij steeds vaker op hoe er in de digitale wereld met elkaar gecommuniceerd wordt. Kort en bondig, maar een directe reactie blijft vaak uit. Communicatieve normen en waarden lijken meer en meer te vervagen. Ik vraag mij af waarom. Via Marktplaats of Airbnb krijg ik berichten binnen als: “Wat kost de bank? Of: “Does 4 o’clock suits you for the check-in?” Geen aanhef, introductie of afsluiting. Zou deze manier van communiceren uiteindelijk ook doorslaggevend worden voor onze sociale vaardigheden in de echte wereld?
Eigenlijk is het grappig hoe een uitvinding die ontworpen is voor communicatie, nu onze algehele manier van communiceren beïnvloedt. Niet de manier waarop, maar ook de spontaniteit van een gesprek lijkt de kop te worden ingedrukt. Weinig praatjes in de trein met onbekenden of het samen bewust worden van een bepaalde situatie. Doordat we zoveel via de telefoon communiceren, lijken we het leven in het nu meer te verliezen.
Paniek! Dreigen we opgesloten te raken in onze telefoon? De telefoon lijkt steeds meer een verlengstuk van het lichaam te worden, de personal-assistent en, totdat hij leeg is, een trouwe vriend. Ook face-to-face gesprekken raken verstoord door onze telefoon die constant om aandacht vraagt, en ook krijgt. Zullen we in de toekomst dan echt afhankelijk raken van medicatie om ons socialer te gaan maken?
Zo kwam ik erop om afgelopen week bewust mijn iPhone thuis te laten toen ik aan de bar ging hangen bij een vriend. Drie uur later kwam ik pas thuis doordat ik verzeild raakte in zo veel leuke spontane gesprekken. Een tip: durf het avontuur eens aan en ga zonder mobiele telefoon de deur uit, de avond in. “Je mag de digitale ‘gevangenis’ verlaten… 3….2….1…je bent live!”
