De oorzaak van het lijden en de korte weg naar geluk:
“Je bent lui en kan niets afmaken.”
“Je hoeft het niet te proberen, want je kan het toch niet.”
Deze zinnen zoemden tijdenlang door mijn hoofd en zorgden ervoor dat ik weinig dingen afmaakte of er volledig met de pet naar gooide. Via via kwam ik in aanraking met het boek van Jan Geurtz (schrijver en filosoof) “Verslaafd aan de liefde“. Dit boek gaat over onze zoektocht naar liefde en erkenning en waar dat uit voortkomt. Door het lezen van dit boek kwam ik erachter dat ik last had van een zogenaamd negatief geloof. Maar wat is dat eigenlijk en waar komt het vandaan?
Een negatief geloof is een aanname over jezelf die niet overeenkomt met de werkelijkheid. Je zou het kunnen zien als het niet volledig bewust zijn en accepteren van jezelf. Dit negatieve geloof heeft iedereen in meer of mindere mate en in verschillende vormen. Maar hiermee worden we niet geboren, omdat we als baby geen bewustzijn hebben.
Door groei en indrukken van de wereld om ons heen wordt onze onzekerheid gestimuleerd en alsmaar groter. Er is immers altijd iemand stoerder, succesvoller of slimmer. Daarnaast moeten we ons aan allerlei voorwaarden en doelen van onze omgeving houden. Hierdoor wordt onze volmaakte natuur eigenlijk verborgen gehouden en kunnen we verstrikt raken in negatieve aannames over onszelf.
Ieder mens heeft een volmaakte natuur of natuurlijke staat (vanuit Boeddhisme de Boeddha-natuur genoemd). Deze staat kan je zien als je perfecte zelf waarin je vrij bent van oordeel en negativiteit. Eerlijkheid, spontaniteit en creativiteit zijn verschillende eigenschappen die verbonden zijn met onze natuurlijke staat.
Mensen hebben veel potentie, alleen zien we die niet altijd omdat ons negatieve geloof de overhand kan nemen. Jan Geurtz spreekt over drie verschillende lagen van identiteit die onze natuurlijke staat bedekken; basisregels, patronen en imago. Deze lagen zijn gebaseerd op het voorkomen van (zelf)afwijzing en hebben een sterke focus op het krijgen van erkenning.
We hebben zo allemaal onze eigen manieren om erkenning te krijgen. Soms in de vorm van materie, soms in de vorm van een schouderklopje of een “like” op een foto op Facebook. Maar eigenlijk zijn deze prikkels maar van korte duur. Hoelang geeft een nieuw duur horloge het gevoel geslaagd te zijn in het leven? Na een paar weken is dat gevoel weggeëbd. Of die nieuwe auto van dat ene merk die je hebt aangeschaft? Wanneer zou je weer een nieuwe auto moeten kopen om dat gevoel weer te krijgen?
Kortom, de methodes en manieren waarop we proberen prettige gevoelens vast te houden of ons aan vast klampen, maken ons niet gelukkiger. Sterker nog: het heeft een beknellend effect en geeft een permanent gevoel van onzekerheid. Waarom? Simpelweg omdat dit externe prikkels zijn die niets veranderen aan hoe jij naar jezelf kijkt.
In het kijken naar jezelf en je eigen geest ligt ook meteen de oplossing. Jan Geurtz verwoordt het als volgt: “Het ligt vlakbij, in de oplossing van de fundamentele misvatting en de herkenning van de essentie van je eigen geest.” Juist het idee dat we iets aan onszelf moeten veranderen om goed of waardevol te worden, is de kern van het hele probleem. Je hoeft helemaal niets aan jezelf te verbeteren of erkend te worden door anderen om een goed en waardevol mens te zijn. Je bent het al. De volgende stap is dan ook om het te zien.
